Trudno obecnie ustalić, jak w tamtych latach poznali się Julian Nalepa ze Stanisławem Gralińskim, ale jedno jest pewne, że obaj odegrali znaczącą rolę w rozwoju zielonogórskiej koszykówki.
Julian Nalepa - prekursor koszykówki w "Gwardii", był wychowankiem Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" w Stanisławowie. Wszechstronny sportowiec, który uprawiał lekką atletykę, gimnastykę oraz gry zespołowe. Od pierwszych dni po przyjeździe w 1946 do Zielonej Góry, rozpoczyna organizację życia sportowego.
Nieco później dołączył do niego Stanisław Graliński. Rozmiłowany w działalności w sporcie, pełniący w "Gwardii" funkcję kierownika sekcji koszykówki żeńskiej. Zespół kobiecy założony został w 1951 roku, a podstawowy trzon stanowiły zawodniczki KS "Spójnia", które przeszły do "Gwardii" z trenerem J. Nalepą. Równolegle powstały zespoły mężczyzn i juniorów.
Głównym powodem powołania zespołów, był planowany w 1952 roku udział reprezentacji Zrzeszenia Sportowego "Gwardia" Zielona Góra w I Centralnej Spartakiadzie.
W 1952 roku juniorzy zdobywają 1 miejsce w województwie zielonogórskim, natomiast zespoły seniorskie przygotowują się do startu w Spartakiadzie.
Starty kontrolne kobiet przynoszą porażkę z "Kolejarzem" Poznań 14:84 oraz wygraną z AZS Poznań 19:16. Mężczyźni przegrywają z "Kolejarzem" 37:86 oraz zwyciężają AZS 39:35.
Takie były początki koszykówki w "Gwardii", a wśród nazwisk, które zachowały się w przekazach historycznych znajdują się: K. Bobowska, T. Buśko, St. Graduszewska, S. Janik, M. Himmel, D. Klecan, Z. Nowak, J i E. Radomskie, T. Obrąpalska, A. Berbecka, J. Szpilkowa i S. Krupnicka.
W I Spartakiadzie Zrzeszenia Sportowego "Gwardia", zielonogórzanki zaprezentowały się doskonale zajmując III miejsce. Po tym sukcesie sekcja koszykówki kobiet rozrosła się, założono drugi zespół, który włączono do rozgrywek zielonogórskiej A - klasy. Pierwszy zespół występuje natomiast w poznańskiej A - klasie zajmując w 1953 roku II miejsce, a w mistrzostwach województwa zielonogórskiego I miejsce, zwyciężając w finale "Start" Wschowa.
O występach zespołu męskiego wiemy tylko, że nie odegrał żadnej roli w I Spartakiadzie, a w zielonogórskiej A- klasie zajmuje w 1953 i 1954 roku III miejsca. Kapitanami zespołów byli : Stanisława Graduszewska oraz Zbigniew Płonka. W 1954 roku zespoły kobiet zostają rozwiązane i przechodzą z trenerem J. Nalepą oraz kierownikiem St. Gralińskim do "Spójni". Powodem było wprowadzenie w życie zarządzenia Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, w myśl którego kluby gwardyjskie nie mogły zrzeszać osób cywilnych.
Z fragmentarycznych przekazów historycznych wiemy, że zespołu mężczyzn nie rozwiązano i uczestniczy on w rozgrywkach wojewódzkich, ale poza tą informacją niczego więcej nie udało się ustalić.
Zespół kobiet został na krótko reaktywowany w okresie 1957 - 1958, a to za sprawą dużych i korzystnych zmian w zarządzaniu "Gwardią" oraz pojawieniu się trenera Lecha Birgfellera.
Zainteresował on nowo powołany Zarząd Klubu Sportowego "Gwardia", sprawą koszykarek , które przeszły ze "Zrywu" i "Startu". Z komunikatów Okręgowego Związku Koszykówki w Zielonej Górze wiemy, że w 1957 roku gwardzistki zajęły I miejsce w A - klasie. Występowały również w rozgrywkach o Puchar Polski pokonując rezerwy I ligowej "Gwardii" Warszawa 31:26, "Olimpię" Grudziądz oraz zespół Olsztyna.
W 1958 roku po raz ostatni w dokumentach finansowych Klubu pojawiła się pozycja - koszty sekcji koszykówki i po meczach z "Lubuszanką", zespół przestał istnieć, a tym samym Sekcja Koszykówki Mężczyzn i Kobiet. Przepraszam za przekłamania w faktach i nazwiskach, ale o działalności tej sekcji znajdują się jedynie wzmianki w materiałach historycznych.
 |
| Ostatnie zdjęcie drużyny koszykarek „Gwardii” z 1958 r. nr 8 – D. Woszczyny, nr 7 – L. Rutkowska, nr 10 – W. Burkowska, nr 5 – W. Taberska, nr 6 – R. Mojsiczyn, nr 3 – C. Ból, od nr 14 brak danych. |
